کتاب ایقان یا خالویه

اما ایقان بدون شبهه در مدت دو سال که آقای میرزا خدا در سلیمانیه و در کوه سر کلو انزوا داشته در آن گوشه‏ی فراغت این دو هزار بیت کتابت را انجام داده و شاید پنجاه دفعه پاک‏نویس کرده و عیوب آن را بیرون نموده است و با وجود این آن را خالی از عیبی نتوان شناخت و اگر باور ندارید همان طلیعه‏ی ایقان را بخوانید تا به آخر خواهید فهمید زیرا بدون مقدمه چنین شروع می‏شود (الباب المذکور فی بیان ان العباد لن یصلوا الی شاطی بحر العرفان الخ) و ختم می‏کنند به کلمه‏ی (مطیورا) که هر دو غلطی فاحش و رکیک است فضلا از این که مطالب آن هم عینا متخذ از کتب عرفا است خصوصا عرفای نقش بندیه که میرزا بها در سلیمانیه با ایشان محشور و حتی نزد شیخ عبدالرحمن مرشد صوفیه متلمذ بوده و در اسرار مسافرت و عزلت در سلیمانیه منظور نظر بوده است یکی آن که نزد مسلمین وانمود شود او طالب ریاست و نزد اهل بیان اظهار شود که ایشان از مخالفت ازل اندیشه‏ناک بوده‏اند و دوم وانمود می‏شده است که مقصود از انزوای این شخص تکمیل علم کیمیاست و بالاخره هم همین شهرت بود که ارباب طمع را به گرد او جمع کرد و به جای این که بهره‏ای از او ببرند از هستی ساقط شدند و گمان نرود که این سخن موهوم و یا متزلزل است من خود در کرمانشاه امتحان کردم که مردم تا چه اندازه به این گونه خدعها پابند می‏شوند.